افراط‌گرایی نوسلفی در جهان اسلام: آثار و روش‌های مواجهه با آن

نوع مقاله : علمی - تخصصی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی، دانشگاه آیت ‌الله العظمی بروجردی

2 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات

چکیده

چکیده
شکل‌گیری گونه‌های جدید یا احیای الگوهای پیشین افراط‌گرایی در درون جامعۀ اسلامی همواره یکی از مهم‌ترین عوامل در مهار جنبش‌های بیداری‌جویانه در سطح جهان اسلام بوده است. تاریخ جهان اسلام به‌تناوب این الگوها را به‌خود دیده است که با توجه به شرایط زمانی و مکانی به‌منزلۀ «پاد» عمل کرده‌اند. خیزش‌های نوین منطقۀ خاورمیانه و شمال افریقا، که از آخرین روزهای سال ۲۰۱۱ و تحت عنوان «بیداری اسلامی» آغاز شد، سبب شد تا گونۀ افراط‌گرای سلفی خود را به‌صورت گونۀ نوین افراط‌گرایی نوسلفی بازتولید کند. گسترش فعالیت این نحلۀ جدید، تأثیرات قابل‌توجهی در جهان اسلام در هر دو حوزۀ نظری و عملی داشته است. این آثار عمدتاً معطوف‌به ایجاد‌کردن شکاف‌های جدید و جدی بین دولت‌های اسلامی، گسترش پدیدۀ اسلام‌هراسی در مقیاس وسیع، و به‌حاشیه‌راندن مسائل اصلی جهان اسلام بوده است. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، با تحلیل ابعاد گوناگون افراط‌گرایی نوسلفی و آثار گسترش این رویکرد افراط‌گرایانه بر جهان اسلام، روش‌های مواجهه با این‌گونۀ افراط‌گرایی بررسی می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها